Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2010

Mπαρμπα-Γιώργος Χούσος: Ανοιξε δρόμους για τις επόμενες γενιές στα βουνά της Ελλάδας


Tης Γιωτας Mυρτσιωτη
Γνωρίζει σπιθαμή προς σπιθαμή την ορεινή Eλλάδα. Τα πόδια του σκαρφάλωσαν βουνοπλαγιές και τα χέρια του άνοιξαν «δρόμους» για τις επόμενες γενιές. Δεν θα σταματούσε να ανεβαίνει στα βουνά αν οι δυνάμεις στα πόδια του δεν τον εγκατέλειπαν. Ετσι, «εγκλωβίστηκε» στην πρωτεύουσα εδώ και δύο χρόνια. Η επαναχάραξη ενός δικτύου περιπατητικών διαδρομών στον ορεινό όγκο Βοΐου Κοζάνης ξύπνησε μνήμες στον Γιώργο Χούσο.
Γιατί ο 80χρονος σήμερα μπαρμπα-Γιώργος είναι ένας από τους ορειβάτες που χάραξαν τα διεθνή μονοπάτια Ε4 και Ε6 στους ορεινούς όγκους από τη Φλώρινα ώς την Κρήτη και από τη Σαμοθράκη ώς την Πελοπόννησο. Ανοίγοντας το τετράδιο των αναμνήσεων μισού αιώνα περίπου, μοιράστηκε με την «Κ» μερικές μόνο από τις σελίδες του. Γιατί όπως λέει, «η ομορφιά του βουνού δεν περιγράφεται. Τη ζεις και οι εικόνες που αντικρίζεις σε στέλνουν στον παράδεισο». Η λατρεία του για το βουνό ξεκίνησε από παιδί. Γεννημένος το 1930 στο Αλποχώρι Δωρίδας, σε 1.100 υψόμετρο, εξοικειώθηκε από μικρός με την ορεινή Φύση. Ο πόλεμος τον έφερε στην Αθήνα, αλλά η αγάπη του για το βουνό τον οδήγησε να βρει «λύση». Το 1948, ως υπάλληλος του ΟΤΕ, γράφτηκε στον Ορειβατικό Σύλλογο Αθηνών. Αρχισε την εκπαίδευση στον Υμηττό και στη συνέχεια αναβάσεις στα βουνά της Αττικής. Στην Πάρνηθα, το αγαπημένο του βουνό, αρχές της δεκαετίας του ’80, χάραξε τα πρώτα μονοπάτια. Με συνοδοιπόρο τον συνάδελφό του Τάσο Ρήγα και βοηθούς τις δύο κόρες του, ήταν οι πρωτοπόροι της ορειβατικής ομάδας που σηματοδότησε τις πρώτες διαδρομές στην Πάρνηθα.
«Σε χάρτες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού προσχεδιάζαμε τα καινούργια μονοπάτια πάνω σε παλιές διαδρομές που χρησιμοποιούσαν επί αιώνες οι κάτοικοι των οικισμών. Ανεβαίναμε στο βουνό, τοποθετούσαμε πινακίδες σε κομβικά σημεία ή ζωγραφίζαμε σημάνσεις στα δένδρα ανά είκοσι μέτρα», περιγράφει στην «Κ».

Η μεγαλύτερη συγκίνηση
Στο εγχείρημα αυτό, πολύτιμη ήταν η συμμετοχή της κόρης του, Ελλης Χούσου - Μωραΐτη, φοιτήτριας τότε στη Σχολή Καλών Τεχνών. Εκείνη ζωγράφιζε κι έγραφε τις μεταλλικές πινακίδες κατεύθυνσης. Ενα χρόνο διήρκεσαν οι εξορμήσεις για να ολοκληρωθεί το περιπατητικό δίκτυο. «Οταν είδα τους πρώτους μαθητές σχολείων της Αττικής να ανεβαίνουν στην Πάρνηθα, η χαρά μου δεν περιγραφόταν. Ηταν η μεγαλύτερη συγκίνηση της ζωής μου!».
Η εμπειρία της Πάρνηθας στάθηκε πολύτιμη για τη χάραξη - σηματοδότηση των διεθνών μονοπατιών Ε6 και Ε4 στη συνέχεια. Με σημείο εκκίνησης τη Φλώρινα, απ’ όπου διέρχεται το Ε6, διέσχισε οριζόντια τα βουνά της Βόρειας Ελλάδας από την Ηγουμενίτσα ώς τη Σαμοθράκη. Επειτα το Ε4 που κατεβαίνει κάθετα την ορεινή Ελλάδα από το Βέρμιο, τα Πιέρια, τον Ολυμπο, την Πίνδο, τα βουνά της Στερεάς Ελλάδας, της Πελοποννήσου, φθάνει στα Χανιά και καταλήγει στον Ψηλορείτη. «Χρησιμοποιήσαμε τις παλαιές χαράξεις. Μονοπάτια αιώνων που συνέδεαν με έξυπνο τρόπο οικισμούς και βουνοκορφές. Ηταν διαδρομές χαραγμένες έτσι ώστε άνθρωποι και ζώα να μην εξασθενούν από το περπάτημα», εξηγεί. «Από αυτές τις εικόνες συντηρούμαι στη ζωή. Είναι άσχημο να βρίσκεσαι εγκλωβισμένος στην Αθήνα όταν έχεις συνηθίσει στην ορειβατική ζωή. Εδώ, είμαστε φυλακισμένοι στα ελλείμματά μας».

Σάββατο 9 Ιανουαρίου 2010

Οι ωκεανοί της Γης απελευθερώνουν ακόμα στην ατμόσφαιρα επικίνδυνο εντομοκτόνο DDT που χρησιμοποιούνταν προ δεκαετιών


Μια νέα γερμανική επιστημονική έρευνα διαπίστωσε ότι σημαντικές ποσότητες του επικίνδυνου εντομοκτόνου DDT, στη χρήση του οποίου είχαν επιβληθεί εκτεταμένοι περιορισμοί ήδη από τη δεκαετία του ΄70, συνεχίζουν να απελευθερώνονται από τους ωκεανούς του πλανήτη μας.
Οι υπολογισμοί, με τη βοήθεια προσομοιώσεων σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, δείχνουν ότι αν και το DDT ουσιαστικά σήμερα πια χρησιμοποιείται μόνο στο νότιο ημισφαίριο, οι συγκεντρώσεις του παραδόξως αυξάνουν διαρκώς στο βόρειο ημισφαίριο, όπου η χρήση του έχει απαγορευτεί, καθώς η ουσία μετακινείται μέσω των ωκεανών και της ατμόσφαιρας της Γης.
Εκτιμάται ότι 1,5 εκατ. τόνοι DDT χρησιμοποιήθηκαν μεταξύ της δεκαετίας του ΄40 και του ΄70, τόσο ως εντομοκτόνο στη γεωργία όσο και για την καταπολέμηση εντόμων, κυρίως κουνουπιών-φορέων διαφόρων ασθενειών. Για παράδειγμα, το DDT υπήρξε το κύριο χημικό όπλο στον πόλεμο κατά της ελονοσίας. Όμως σταδιακά έγινε αντιληπτή η τοξικότητα της ουσίας και η ζημιά που κάνει σε διάφορους οργανισμούς της στεριάς και της θάλασσας. Έτσι, σιγά-σιγά, καθώς αυξανόταν η ευαισθησία των ανθρώπων για το περιβάλλον, πολλές χώρες απαγόρευσαν την χρήση του.
Όμως, αν και η χρήση του έχει μειωθεί δραστικά σε παγκόσμιο επίπεδο (αλλά δεν έχει σταματήσει σε μερικές χώρες να χρησιμοποιείται κατά της ελονοσίας, ενώ μερικά σύγχρονα εντομοκτόνα περιλαμβάνουν το DDT ως συστατικό), η "κληρονομιά" του DDT συνεχίζει να βρίσκεται μαζί μας, σύμφωνα με τους ερευνητές Γκέρχαρντ Λάμελ και Ιρέν Στέμλερ του Ινστιτούτου Χημείας Μαξ Πλανκ στο Μάιντς.
Όπως αναφέρουν σε έρευνά τους στο περιοδικό "Geophysical Research Letters" της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης, το DDT συνεχώς επανατροφοδοτείται στην ατμόσφαιρα από τους ωκεανούς, ώσπου να διαλυθεί και να επανέλθει στις θάλασσες και, έτσι, ένας νέος κύκλος επαναφοράς του στην ατμόσφαιρα ξεκινά και πάλι. "Το DDT απλώς βρίσκεται εκεί, περιμένοντας για τον επόμενο κύκλο", δήλωσαν οι γερμανοί επιστήμονες.
Επειδή η τοξική χημική ουσία εξατμίζεται πιο γρήγορα από τα θερμότερα νερά του νότιου ημισφαιρίου, τείνει διαχρονικά να αυξάνεται περισσότερο πάνω από τα κρύα νερά του βορείου ημισφαιρίου, μολονότι εκεί είναι που έχει σταματήσει η χρήση του. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το γεγονός αυτό προκαλεί ανησυχία, επειδή το DDT μολύνει τους θαλάσσιους οργανισμούς και εισέρχεται στην τροφική αλυσίδα. Οι επιστήμονες επισήμαναν ότι το φαινόμενο μέχρι τώρα δεν έχει επισύρει τη δέουσα προσοχή και δεν έχει παρακολουθηθεί.
Ευτυχώς, σύμφωνα με τις επιστημονικές εκτιμήσεις, το DDT δεν θα μας "συντροφεύει" για πάντα. Σταδιακά, ένα μέρος του κατακάθεται στα βάθη των ωκεανών και θάβεται στα ιζήματα, ενώ ένα άλλο μέρος καταστρέφεται στην ατμόσφαιρα από την ηλιακή ακτινοβολία. Όμως και στις δύο περιπτώσεις, η διαδικασία είναι αργή.
BHMA

Παρασκευή 8 Ιανουαρίου 2010

Βρετανία: Κώδωνας κινδύνου για τη νανοτεχνολογία στα τρόφιμα


Έντονη κριτική ασκεί στο βρετανικό κλάδο τροφίμων η Επιτροπή Επιστημών και Τεχνολογίας της Βουλής των Λόρδων για μυστικοπάθεια όσον αφορά στη χρήση της νανοτεχνολογίας.
Σύμφωνα με τον λόρδο Κρεμπς, πρόεδρο της επιτροπής, οι κίνδυνοι που επιφυλάσσει η εφαρμογή της νανοτεχνολογίας δεν είναι ακόμη γνωστοί, καθώς υπάρχει ένα «κενό γνώσης».
Στην έκθεσή της με τίτλο «Nanotechnologies and Food» (Νανοτεχνολογίες και Τρόφιμα), η επιτροπή προτείνει τη σύσταση ενός δημόσιου μητρώου στο οποίο θα εγγράφονται οι εταιρείες που κάνουν χρήση νανοτεχνολογίας στην παρασκευή των τροφίμων ή στην συσκευασία τους.
Στον κλάδο των τροφίμων, η νανοτεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση της γεύσης ή ακόμη και για μείωση των λιπαρών στις τροφές ούτως ώστε να είναι πιο υγιεινές.
Παρότι η νανοτεχνολογία χρησιμοποιείται πλέον ευρέως, το τοπίο εξακολουθεί να θεωρείται «θολό», καθώς απαιτείται περαιτέρω έρευνα ώστε να διερευνηθούν τυχόν επιπτώσεις για την ασφάλεια και την υγεία που προκύπτουν από την εφαρμογή της.
Nαυτεμπορική