Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

Αρχαίο δημητριακό των Ίνκας επανέρχεται ως υγιεινή πρόταση

Κινόα η θρεπτική

Το μεγάλο πλεονέκτημα της κινόα είναι η υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη
Το μεγάλο πλεονέκτημα της κινόα είναι η υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη  
Σούκρε, Βολιβία
Οι Ισπανοί κονκισταδόροι απαγόρευσαν στους Ίνκας να την καλλιεργούν. Τώρα, όμως, οι Ευρωπαίοι το ξανασκέφτονται. Ο καρπός της κινόα, ενός φυτού που καλλιεργείται ψηλά στις Άνδεις, έχει εξαιρετική διατροφική αξία και πλησιάζει όλο και περισσότερο το Δυτικό τραπέζι.
Η NASA την έχει χαρακτηρίσει εξαιρετικά ισορροπημένη και πλήρη τροφή
Γνωστή ως «τσισάγια μάμα», ή «μητέρα όλων των δημητριακών», η κινόα ήταν τόσο σημαντική για τους Ίνκας, ώστε η πρώτη σπορά του έτους γινόταν συνήθως από τον αυτοκράτορα, χρησιμοποιώντας ειδικά εργαλεία από χρυσό.
Οι Ισπανοί κατακτητές αρχικά περιφρόνησαν την κινόα. Αργότερα απαγόρευσαν την καλλιέργειά της, επειδή οι σπόροι χρησιμοποιούνταν σε «παγανιστικές» τελετές», και ανάγκασαν τους αυτόχθονες να καλλιεργούν σιτηρά στη θέση της.

Απαραίτητα αμινοξέα

Η κινόα ή χηνοπόδιο (Chenopodium quinoa, ένθετη αριστερά) κατατάσσεται συνήθως στα δημητριακά, στην πραγματικότητα όμως δεν ανήκει στην οικογένεια των αγρωστωδών. Συγγενεύει περισσότερο με τον αμάραντο, ο οποίος επίσης έχει υψηλή διατροφική αξία.
Το μεγάλο πλεονέκτημα της κινόα είναι η υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, που κυμαίνεται από 12 έως 18 τοις εκατό. Σε αντίθεση με τις πρωτεΐνες των σιτηρών και του ρυζιού, οι πρωτεΐνες της κινόα έχουν μεγάλη και ισορροπημένη περιεκτικότητα σε λυσίνη και άλλα απαραίτητα αμινοξέα.
«Οι επιστήμονες της NASA την έχουν χαρακτηρίσει εξαιρετικά ισορροπημένη και πλήρη τροφή» υπερηφανεύεται στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Επιφάνιο Μουράνα, επικεφαλής της Ένωσης Παραγωγών Κινόα της Βολιβίας.
Πράγματι, η NASA εξετάζει τη χρήση της κινόα στο Ελεγχόμενο Οικολογικό Σύστημα Υποστήριξης Ζωής, ένα ερευνητικό πρόγραμμα για μακροχρόνιες επανδρωμένες αποστολές.
Μετά την κουζίνα της NASA, οι θρεπτικοί σπόροι φτάνουν τώρα στο πιάτο της μέσης δυτικής οικογένειας, συχνά ως υποκατάστατο των ζυμαρικών και γενικά των σιτηρών και του ρυζιού.
Οι σπόροι έχουν αφράτη, μαλακή υφή και γεύση που θυμίζει ξηρούς καρπούς.

Χωράφια στα βουνά

Μεγαλύτερος εξαγωγέας κινόα είναι η Βολιβία, η φτωχότερη χώρα της Νοτίου Αμερικής, στην οποία αντιστοιχεί σήμερα το 46% της παγκόσμιας παραγωγής.
Το ποσοστό της καλλιεργήσιμης γης στη χώρα περιορίζεται στο 10%, ωστόσο η κινόα δεν έχει μεγάλες απαιτήσεις σε νερό και λίπασμα. Τα πάει καλά σε αμμώδη, φτωχά εδάφη και σε υψόμετρα άνω των 4.000 μέτρων.

Τα αγρωστώδη δεν θα άντεχαν εύκολα σε τέτοιες συνθήκες.
Λόγω καιρού, η φετινή σοδειά στη Βολιβία αναμένεται περιορισμένη. Κατά τα άλλα, όμως, οι ντόπιοι γεωργοί έχουν κάθε λόγο να τρίβουν τα χέρια τους: Η τιμή εξαγωγής έχει τριπλασιαστεί από το 2007 και φτάνει σήμερα τα 2,9 δολάρια το κιλό.
Δεύτερη χώρα σε παραγωγή είναι το Περού, με μερίδιο 42%, και τρίτες έρχονται οι ΗΠΑ με 6%.
Οι σπόροι συνήθως φτάνουν στην αγορά αποφλοιωμένοι, καθώς το περίβλημα περιέχει σαπωνίνες και είναι πικρό.
Newsroom ΔΟΛ

Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2011

Αρκούδες σε χειμέρια νάρκη υπόσχονται βοήθεια σε ασθενείς

Στην αγκαλιά της άρκτου

Αγουροξυπνημένη, μια από τις αρκούδες του πειράματος ετοιμάζεται για το καλοκαίρι
Αγουροξυπνημένη, μια από τις αρκούδες του πειράματος ετοιμάζεται για το καλοκαίρι   (Φωτογραφία:  Associated Press)
Ουάσινγκτον
'Ένα υπαίθριο εργαστήριο στην Αλάσκα, το οποίο μελέτησε μαύρες αρκούδες στη διάρκεια της χειμέριας νάρκης, ίσως μια μέρα προσφέρει βοήθεια στα θύματα καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών: οι ασθενείς θα μπορούσαν να πέφτουν κι αυτοί σε νάρκη για να αποφύγουν τα χειρότερα.
«Στη διάρκεια της νάρκης, οι αρκούδες λειτουργούν σχεδόν σαν κλειστά συστήματα. Το μόνο που χρειάζονται είναι αέρας» δήλωσε στο AFP o Μπράιαν Μπαρνς, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο Ινστιτούτο Αρκτικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Αλάσκας στο Φέαρμπανκς.
Στους ασθενείς εμφράγματος ή εγκεφαλικού, υπάρχει συχνά «ένα πρόβλημα προσφοράς και ζήτησης».
»Η τροφοδοσία του εγκεφάλου με οξυγονωμένο αίμα πέφτει απότομα, ενώ η ζήτηση παραμένει υψηλή, και ο ασθενής πρέπει να φτάσει στο νοσοκομείο γρήγορα» ανέφερε ο ερευνητής.
Αν ανακαλύψουμε πώς τα ζώα που πέφτουν σε νάρκη μειώνουν τις μεταβολικές απαιτήσεις τους, «θα μπορούσαμε να μειώσουμε τη μεταβολική ζήτηση των ασθενών έτσι ώστε να ταιριάζει με τη μειωμένη προσφορά» εξήγησε.
Η μελέτη δημοσιεύεται στο Science.

Ζεστή φωλιά
Πέντε αρκούδες που είχαν απομακρυνθεί από κατοικημένες περιοχές, για να μην προκαλέσουν προβλήματα, πέρασαν το χειμώνα σε τεχνητές φωλιές, συνδεδεμένες με όργανα που μετρούσαν τη θερμοκρασία, τη μυική δραστηριότητα και την καρδιακή συχνότητα.
Το πείραμα έδειξε ότι, στη διάρκεια του χειμερινού τους ύπνου, οι αρκούδες ρίχνουν δραματικά το μεταβολικό ρυθμό τους, περιέργως όμως διατηρούν τη θερμοκρασία του σώματος σχεδόν στα κανονικά επίπεδα.
Αυτό δεν συμβαίνει σε άλλα μικρότερα ζώα που πέφτουν σε χειμέρια νάρκη, στα οποία η θερμοκρασία του σώματος μπορεί να πέσει σχεδόν στους μηδέν βαθμούς Κελσίου.
Η νέα μελέτη έδειξε ότι ο μεταβολικός ρυθμός της μαύρης αρκούδας (δηλαδή η ενέργεια που απαιτείται για να διατηρηθούν οι βασικές λειτουργίες του οργανισμού στη διάρκεια ενός 24ωρου), πέφτει στη διάρκεια της νάρκης έως και 75%.
Ο καρδιακός ρυθμός επίσης πέφτει από τους 55 παλμούς το λεπτό σε μόλις 14. «Καμιά φορά περνούν έως και 20 δευτερόλεπτα ανάμεσα σε δύο χτύπους» αναφέρει στο AFP o Όιβιντ Τόιεν, επικεφαλής της έρευνας.
Περιέργως, όμως, η θερμοκρασία του σώματός τους πέφτει το πολύ κατά 6 με επτά βαθμούς Κελσίου. Η πτώση αυτή καταγράφηκε κυρίως στις πιο αδύνατες αρκούδες, και δεν διαρκούσε πολύ. Έπειτα από λίγη ώρα, τα κοιμισμένα ζώα άρχιζαν να τρέμουν από το κρύο και η θερμοκρασία τους επέστρεφε σε κανονικές τιμές.
Επιπλέον, οι αρκούδες δεν έχασαν μυική και οστική μάζα, όπως συμβαίνει στους ανθρώπους έπειτα από παρατεταμένη ακινησία.
«Αν και παραμένουν σχεδόν ακίνητες για πέντε με έξι μήνες, με κάποιο τρόπο ξεγελούν τους ιστούς τους, τα οστά και τους μύες τους, ώστε να νομίζουν ότι εργάζονται ακόμα» ανέφερε ο Δρ Μπαρνς.
«Το κόλπο θα ήταν να βρούμε φάρμακα που προσομοιώνουν αυτές τις αλλαγές και στους ανθρώπους» είπε.
Newsroom ΔΟΛ

Τρίτη 15 Φεβρουαρίου 2011

Πρόστιμο 8,6 δισ. δολ. στη Chevron για τη μόλυνση του Αμαζονίου

Δικαστήριο του Ισημερινού επέβαλε πρόστιμο ύψους 8,6 δισ. δολαρίων στον πετρελαϊκό γίγαντα Chevron για μόλυνση μεγάλων εκτάσεων του Αμαζονίου. Χαρακτηρίζοντας την απόφαση «παράνομη και ανεπίδεκτη εφαρμογής», ο αμερικανικός όμιλος απάντησε ότι θα ασκήσει έφεση.
Ο δικαστής έκρινε ότι η Chevron ευθύνεται για μόλυνση από την εξόρυξη πετρελαίου και την κάλεσε να καταβάλει επιπλέον αποζημιώσεις που ανέρχονται στο 10% του προστίμου. Αρχικά πραγματογνώμονες εισηγούνταν την επιβολή προστίμου ύψους 27,3 δισ. δολαρίων, ποσό το οποίο θα αποτελούσε τη μεγαλύτερη ποινή που έχει επιβληθεί ποτέ σε υπόθεση μόλυνσης του περιβάλλοντος.
«Σχεδιάζουμε να εφεσιβάλουμε αυτήν την παράνομη απόφαση και να φροντίσουμε όσοι διέπραξαν αυτήν την απάτη να προσαχθούν στη Δικαιοσύνη», δήλωσε εκπρόσωπος του ομίλου. Η υπόθεση χρονολογείται από τη δεκαετία του 1970 και, όπως λέει αναλυτής της Medley Global Advisors, η ετυμηγορία δεν αποτελεί παρά ένα «ενδιάμεσο βήμα καθώς οι εφέσεις θα μπορούσαν να συνεχιστούν για πολλά χρόνια». Ο Τζον βαν Σέικ σημειώνει ωστόσο ότι και μόνο η απόφαση «υπέρ των εναγόντων στέλνει ένα μήνυμα στους πετρελαϊκούς ομίλους ότι χρειάζεται να γίνουν και καλοί "εταιρικοί πολίτες", τώρα περισσότερο από ποτέ άλλοτε στο παρελθόν».
Οι ενάγοντες, μέλη αυτοχθόνων φυλών του Ισημερινού μεταξύ άλλων, υποστηρίζουν ότι οι τοποθεσίες όπου ψαρεύουν, κυνηγούν και πλένονται, στον ποταμό Αμαζόνιο, έχουν μολυνθεί με τοξικά απόβλητα, εξαιτίας των οποίων έχουν αυξηθεί και τα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου. Επιρρίπτουν ευθύνες στην Texaco, η οποία αγοράστηκε από τη Chevron το 2001, και στις πρακτικές εξόρυξης πετρελαίου που χρησιμοποιεί. Συζητούν μάλιστα το ενδεχόμενο να αξιώσουν ακόμη μεγαλύτερη αποζημίωση από αυτήν που τους επιδικάστηκε.
Οργανώσεις για την προστασία του Αμαζονίου χαιρέτισαν την απόφαση του δικαστή, κάνοντας λόγο για μια απόδειξη «ότι ο πετρελαϊκός γίγαντας ευθύνεται για την εσκεμμένη ρίψη δισεκατομμυρίων γαλονιών εξαιρετικά τοξικής λάσπης στα ρέματα και στα ποτάμια της περιοχής, από τα οποία χιλιάδες άνθρωποι εξαρτώνται».

Νέα Υόρκη: Θα μπορούσε να τροφοδοτείται από... τα αστικά της λύματα;

Είναι μια από τις μεγαλύτερες πόλεις στον κόσμο με πληθυσμό σχεδόν διπλάσιο από αυτόν ολόκληρης της Ελλάδας. Για το λόγο αυτό παράγει τεράστιες ποσότητες αστικών λυμάτων που, όπως συχνά καταγγέλλεται, μολύνουν τα κανάλια της. Η Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας της Νέας Υόρκης ωστόσο πιστεύει πως τα λύματα αυτά θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν προς όφελος των πολιτών της ως... πηγή ανανεώσιμης ενέργειας.
Σύμφωνα με τους New York Times, οι τοπικές αρχές αναζητούν εντατικά τρόπους να μειώσουν το κόστος διαχείρισης των αστικών λυμάτων καθώς και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που αυτά παράγουν, μετατρέποντάς τα σε ενέργεια η οποία θα καλύπτει τμήμα των αναγκών του πληθυσμού της. Η βουτανόλη που μπορεί να παραχθεί από αυτά για παράδειγμα, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί αντί βενζίνης, ενώ η εξαγωγή μεθανίου από τα αστικά λύματα θα μπορούσε μεταξύ άλλων να θερμάνει σπίτια.
«Βρισκόμαστε στην αρχή της διαδικασίας, όμως πρόκειται για μια ρεαλιστική προοπτική», δήλωσε ο αρμόδιος επίτροπος της Νέας Υόρκης Κάσουελ Χόλογουεϊ. Οι αρχές πιστεύουν ότι, εάν βρεθεί μια βιώσιμη μέθοδος για την παραγωγή ενέργειας από τα απόβλητα των κατοίκων της, τότε η πόλη θα εξοικονομούσε έως και 400 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο.
Οι Νεοϋορκέζοι παράγουν σχεδόν 5 δισεκατομμύρια λίτρα αστικών λυμάτων την ημέρα. Υπολογίζεται ότι από αυτά, 1.200 τόνοι θα μπορούσαν να διοχετευτούν στην παραγωγή βουτανόλης και μεθανίου, με το οποίο μάλιστα η πόλη έχει ήδη κάποια εμπειρία καθώς 14 εργοστάσια επεξεργασίας αστικών λυμάτων καλύπτουν το 20% των ενεργειακών τους αναγκών από το μεθάνιο που παράγεται επί τόπου.
Οι τοπικές περιβαλλοντικές αρχές προσβλέπουν στη σύναψη συμφωνίας για την υλοποίηση του σχεδίου έως το 2013. Εξετάζουν επίσης προτάσεις για την τοποθέτηση ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών σε εργοστάσια διαχείρισης αστικών λυμάτων. «Εάν έχεις λεμόνια, φυσικά και θα προσπαθήσεις να φτιάξεις λεμονάδα», λέει ο Έρικ Γκόλντστιν, ένας από τους δικηγόρους που συνεργάζονται με την Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας. «Εξοπλίζοντας κατάλληλα τις υπάρχουσες υποδομές μπορούμε να λύσουμε τα υπόλοιπα προβλήματα της πόλης».