Δωρεά 3 εκατ. ευρώ για τη σωτηρία του ιβηρικού λύγκα

Το σπανιότερο αιλουροειδές

Το όμορφο αιλουροειδές φτάνει σε μήκος το ένα μέτρο

Μαδρίτη

Ο ιβητικός λύγκας, το πλέον απειλούμενο αιλουροειδές του κόσμου, ίσως απομακρύνεται ένα βήμα από το χείλος της εξαφάνισης χάρη σε μια Ισπανίδα που άφησε στη διαθήκη της τρία εκατομμύρια δολάρια για τη σωτηρία του. Όπως αναφέρει την Τρίτη το Γαλλικό Πρακτορείο, η θανούσα άφησε συνολικά 9 εκατ. ευρώ σε οργανώσεις για την προστασία των ζώων, από τα οποία τα 3 εκατ. θα διατεθούν για τον ιβηρικό λύγκα (Lynx pardinus), ο οποίος ανήκει σε διαφορετικό είδος από τον ευρασιατικό λύγκα (Lynx lynx). Σύμφωνα με την εφημερίδα El Pais, η γυναίκα πέθανε τον Οκτώβριο του 2008 σε ηλικία 60 ετών, ωστόσο το όνομά της δεν γνωστοποιήθηκε. Περίπου 200 ιβηριανοί λύγκες εκτιμάται ότι απομένουν στη φύση, οι περισσότεροι σε προστατευόμενες περιοχές της Ισπανίας. Συγκριτικά, στις αρχές του 20ού αιώνα ο πληθυσμός τους στην Ισπανία και την Πορτογαλία εκτιμάται ότι αριθμούσε 100.000 άτομα. Η παρακμή του λύγκα οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα αλλά και σε ασθένειες που αποδεκάτισαν τα άγρια κουνέλια, τα οποία αποτελούν βασική πηγή τροφής του. Το πιτσιλωτό αιλουροειδές με τις χαρακτηριστικές «φούντες» στις άκρες των αφτιών του περιλαμβάνεται στη λίστα της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) με τα κρισίμως απειλούμενα είδη. Newsroom ΔΟΛ

Σπούδασε Οικονομικά αλλά τελικά τον κέρδισε το φύκι σπιρουλίνα

Της Ιφιγενειας Διαμαντη

Ο κ. Μάρκους Ρόρερ είναι η ζωντανή απόδειξη ότι «ποτέ δεν είναι αργά για να κάνεις μια στροφή στη ζωή σου». Γεννημένος στη Βασιλεία της Ελβετίας, σπούδασε οικονομικά, όμως πολύ γρήγορα βαρέθηκε «επειδή είναι πολύ “στεγνά”». Μετά, στράφηκε σε κάτι εκ διαμέτρου αντίθετο και συνάμα δημιουργικό, όπως η γλυπτική και η κεραμική. Κάποια στιγμή, στα 32 του, διαπίστωσε ότι είχε φθάσει ο καιρός για το επόμενο βήμα, που έμελλε να είναι εντελώς διαφορετικό.

Μετέτρεψε το ατελιέ του σε γραφείο και στις αρχές της δεκαετίας του ’80 ξεκίνησε να ασχολείται με την καλλιέργεια της σπιρουλίνας που τότε είχε αρχίσει να γνωρίζει ανάπτυξη, σχεδόν δύο δεκαετίες μετά την εκ νέου ανακάλυψή της από έναν Βέλγο βοτανολόγο, ονόματι Ζαν Λέοναρντ.

Ο κ. Ρόρερ καλλιεργεί λοιπόν στη Χαβάη το πράσινο φύκι (σπιρουλίνα) που αποτελεί σημαντικό φυσικό συμπλήρωμα διατροφής και ενισχυτικό του ανοσοποιητικού.

Ταξιδεύει συχνά για να κάνει παρουσιάσεις, όπως χθες το απόγευμα που βρέθηκε στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή. Παράλληλα, διαπιστώνει ότι οι σπουδές στα Οικονομικά τού χρειάστηκαν εντέλει, αλλά με έναν διαφορετικό τρόπο, όπως διαφορετικός «είναι και ο τρόπος σκέψης που προτιμώ να ακολουθώ, ξεφεύγοντας από την πεπατημένη, βλέποντας τα πράγματα συνολικά και αλληλένδετα και όχι μεμονωμένα ή με παρωπίδες».

Σήμερα ζει στο Βέλγιο, σ’ ένα ξύλινο σπίτι μέσα στο δάσος, με σκεπή που την έχει διαμορφώσει σε «πράσινη» ταράτσα, «για να έχω φυσική δροσιά το καλοκαίρι», όπως εξηγούσε χθες νωρίς το μεσημέρι, λίγο πριν από την παρουσίαση της δουλειάς του.

Στις Σέρρες

Η σπιρουλίνα συναντάται κυρίως πέριξ της ζώνης του Ισημερινού, στο Μεξικό, στο Τσαντ, όπου υπάρχουν οι αναγκαίες συνθήκες που επιτρέπουν την καλλιέργειά της, όπως η ποιότητα του νερού, η περιεκτικότητά του σε διοξείδιο του άνθρακα και η ηλιοφάνεια.

Στην Ελλάδα η σπιρουλίνα καλλιεργείται με επιτυχία στις Σέρρες, περιοχή που συγκεντρώνει τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά. Θεωρείται ιδανικό φυσικό συμπλήρωμα διατροφής και πηγή ενέργειας, καθώς περιλαμβάνει βιταμίνες, μέταλλα, αντιοξειδωτικά, φυτικές πρωτεΐνες, χλωροφύλλη, ένζυμα. Ενισχύει το ανοσοποιητικό, αυξάνει την ενέργεια, ενεργοποιεί τον μεταβολισμό, συμβάλλει στη διατήρηση της υγιούς όψης των μαλλιών, της επιδερμίδας και των νυχιών, συντείνει στην καλύτερη πνευματική συγκέντρωση, αυξάνει την αντοχή. Λέγεται ότι τη χρησιμοποιούσαν οι Αζτέκοι και οι Μάγιας καθημερινά στη διατροφή τους.

«Είναι ένα απλό φύκι που κάνει τόσο πολλά για την υγεία» εξηγεί ο κ. Ρόρερ, που περιλαμβάνει καθημερινά τη σπιρουλίνα στη διατροφή του εδώ και τριάντα χρόνια.

Παράλληλα, δίνει μεγάλη σημασία στον υγιεινό τρόπο ζωής. «Καταναλώνω πολλά φρούτα και λαχανικά, ψάρι και λιγότερο κρέας», λέει, «φροντίζω όμως να το απολαμβάνω. Αφιερώνω τον χρόνο που χρειάζεται στο φαγητό και δεν κάνω παράλληλα κάποια άλλη δραστηριότητα. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι έτσι ο οργανισμός απορροφά περισσότερα συστατικά, απ’ ό,τι όταν κάποιος τρώει βιαστικά μπροστά στον υπολογιστή».

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Ολοκληρώνεται φέτος η φιλόδοξη Απογραφή της Θαλάσσιας Ζωής

Δέκα χρόνια ανακαλύψεων

Associated Press

Το πανέμορφο αυτό κτενοφόρο ανακαλύφθηκε το 2005 στον Αρκτικό Ωκεανό

Σαν Ντιέγκο

Από την επιφάνεια της θάλασσας μέχρι τον πυθμένα της αβύσσου, από την Αρκτική μέχρι την Ανταρκτική, ερευνητές από 80 χώρες ανακάλυψαν πάνω από 5.600 νέα ωκεάνια είδη στο πλαίσιο της Απογραφής της Θαλάσσιας Ζωής, μια πρωτοφανή, δεκαετή προσπάθεια που ολοκληρώνεται τον Οκτώβριο. Παρά τη μεγάλη επιτυχία του ερευνητικού προγράμματος, οι θάλασσες εκτιμάται ότι κρύβουν ακόμα 100.000 άγνωστα είδη, ανέφεραν οι υπεύθυνοι της Απογραφής στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης για την Πρόοδο της Επιστήμης, τον οργανισμό που εκδίδει το κορυφαίο περιοδικό Science. «Αν προσθέσουμε και τα [θαλάσσια] μικρόβια, θα μπορούσαν να υπάρχουν εκατομμύρια ακόμα» άγνωστα είδη, εκτίμησε ο Ρον Ο'Ντορ, καθηγητής του Πανεπιστημίου Ντάλουσι στο Χάλιφαξ του Καναδά. Τα αποτελέσματα θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν την οργάνωση των παράκτιων και ωκεάνιων συστημάτων, παράλληλα όμως ίσως βοηθήσουν και τους ανθρώπους γενικά με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα, μια ουσία που ανακαλύφθηκε σε σπόγγους που ζουν σε μεγάλα βάθη δοκιμάζεται ως αντικαρκινική θεραπεία, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται μελέτες για νέα αναλγητικά φάρμακα. Η έρευνα θα βοηθήσει επίσης τις κυβερνήσεις να καθορίζουν προστατευόμενες εκτάσεις στους ωκεανούς και να διαχειρίζονται καλύτερα τα αλιευτικά αποθέματα. Η Απογραφή ξεκίνησε το 2000 με τη συμμετοχή 2.000 ερευνητών από 80 χώρες. Η τελική έκθεση προγραμματίζεται να παρουσιαστεί στο Λονδίνο στις 4 Οκτωβρίου. Ο Δρ Ρον Ο'Ντορ αναφέρθηκε επίσης στους καρχαρίες που εξαφανίζονται από όλο τον κόσμο. «Μπορούμε να συνυπάρξουμε» με αυτά τα αρχαία αρπακτικά, είπε, και ανέφερε ως παράδειγμα ένα σύστημα που χρησιμοποιεί η Αυστραλία για τον εντοπισμό λευκών καρχαριών που έχουν σημαδευτεί με πομπούς, ώστε να εκκενώνονται οι παραλίες αν παραστεί ανάγκη. Προειδοποίησε επίσης για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, αναφέροντας ότι καλαμάρια και άλλα είδη που περιορίζονταν παλαιότερα μόνο σε τροπικές περιοχές εντοπίζονται σήμερα ακόμα και κοντά στους πόλους. Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από Associated Press

Τοξικό μπάι πας στη Βόλβη

ΤΗ «ΣΚΟΤΩΝΕΙ» Η ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΡΩΝΕΙΑ

Του ΝΙΚΟΥ ΡΟΥΜΠΟΥ

Σήμα κινδύνου για τη λίμνη Βόλβη στην περιοχή του Λαγκαδά. Αντί να διασωθεί η λίμνη Κορώνεια, που έχει «νεκρώσει», κινδυνεύει τώρα και η γειτονική λίμνη Βόλβη, διότι μέσω της τάφρου που τις ενώνει μεταφέρονται παθογόνοι μικροοργανισμοί από την πρώτη στη δεύτερη, καθώς παρατηρείται μεταφορά νερού προς αυτή την κατεύθυνση.

Η τάφρος της Κορώνειας «στέλνει» κυανοβακτηρίδια στη Βόλβη «Παγίδα θανάτου» για τη Βόλβη χαρακτήρισε την ενωτική τάφρο ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων Μιχάλης Τρεμόπουλος και σχολίασε πως «αντί να έχουμε μια μισοπεθαμένη λίμνη (Κορώνεια) υπάρχει ο κίνδυνος να έχουμε δύο».

Τοξικοί μικροοργανισμοί (κυανοβακτηρίδια) από την Κορώνεια «εισβάλλουν», μέσω της ενωτικής τάφρου, στη Βόλβη, η οποία βρίσκεται σε μέτρια οικολογική κατάσταση. Ως εκ τούτου, πιθανή υπερχείλιση της πρώτης στη δεύτερη, ακόμα και με όγκο νερού μόλις το 10% της ποσότητας που προβλέπεται, θα τροφοδοτούσε τη Βόλβη εκτός των άλλων και με μικροοργανισμούς «εισβολής» στο σύστημα με απρόβλεπτες συνέπειες, επισήμαναν η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ Μαρία Μουστάκα και η λέκτορας Ευαγγελία Μιχαλούδη, στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον ευρωβουλευτή, την έπαρχο Λαγκαδά Πόπη Καλαϊτζή και τον νομαρχιακό σύμβουλο Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπίκο.

Τη σημερινή κατάσταση στην Κορώνεια την περιέγραψαν ως εξής: «Εχει υφάλμυρα νερά, είναι ένας βιολογικός αντιδραστήρας παραγωγής φυτοπλαγκτού, έχει γίνει ένα εφήμερο, ευμετάβλητο και ακραίο σύστημα σε πορεία προς χερσοποίηση. Δεν είναι πλέον λίμνη, αλλά απλώς μια υδατοσυλλογή».

Με βάση όλα τα παραπάνω, οι συμμετέχοντες στη συνέντευξη Τύπου πρότειναν να κλείσει άμεσα η ενωτική τάφρος για να προστατευθεί η Βόλβη και στη συνέχεια να αποφασιστεί τι είδους λίμνη θέλουν στη θέση της Κορώνειας, που να μπορεί να τη στηρίξει το υπάρχον υδατικό ισοζύγιο και ο πυθμένας της, δηλαδή η ποσότητα και ποιότητα του νερού.

Τα προβλήματα στην Κορώνεια άρχισαν από το 1995, τόνισε η έπαρχος Λαγκαδά, Πόπη Καλαϊτζή, η οποία έδωσε έμφαση στο λανθασμένο μοντέλο ανάπτυξης στην περιοχή και σημείωσε πως πέρα από τα περιβαλλοντικά προβλήματα υπάρχουν και οικονομικά. Αφησε αιχμές για το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια το Επαρχείο τέθηκε εκτός του φορέα διαχείρισης της Κορώνειας και παρατήρησε πως δεν έχει καμιά ενημέρωση από τον Φορέα, λέγοντας χαρακτηριστικά «βρισκόμαστε στο σκοτάδι».

«Ατομική βόμβα που δεν ξέρουμε πότε θα σκάσει», χαρακτήρισε την Κορώνεια ο νομαρχιακός σύμβουλος Γιάννης Μπίκος, ο οποίος υπενθύμισε ότι οι ενστάσεις του για την ενωτική τάφρο ήταν η αιτία που τον απομάκρυνε ο Παναγιώτης Ψωμιάδης (με το ψηφοδέλτιό του εκλέχθηκε) από τη θέση του αντινομάρχη. Ζήτησε, μάλιστα, να αποδοθούν οι όποιες διοικητικές ή πολιτικές ευθύνες υπάρχουν για την οικολογική καταστροφή στη λίμνη Κορώνεια και τη διαχείριση και υλοποίηση του προγράμματος διάσωσής της.

Ο Μ. Τρεμόπουλος αναρωτήθηκε αν έχει ολοκληρωθεί ή όχι η εισαγγελική έρευνα (συμμετείχαν και ελεγκτές επιθεωρητές της δημόσιας διοίκησης) που είχε ξεκινήσει το φθινόπωρο του 2007, κι αν υπάρχει πόρισμα (ορισμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι έτοιμο) να δημοσιοποιηθεί.

Σχετικά με το master plan που εφαρμόζεται για τη σωτηρία της Κορώνειας κάλεσε την κυβέρνηση -κυρίως τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης- να αποφασίσει τάχιστα αν θα το αναθεωρήσει ή θα το εγκαταλείψει και θα προχωρήσει σε νέο. Κι αυτό γιατί στις 23 Φεβρουαρίου λήγει η προθεσμία που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ενωση και υπάρχει ο κίνδυνος να χαθούν κονδύλια της Ε.Ε. ή να συρθεί η Ελλάδα στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια. *

ΕΝΕΤ

Νέο ένζυμο για την παραγωγή βιοκαυσίμων από γεωργικά παραπροϊόντα

Φθηνή αιθανόλη

Το άχυρο θα μπορούσε να αποκτήσει νέα αξία στο μέλλον (Πηγή: Novozymes)

Κοπεγχάγη

Δανική εταιρεία βιοτεχνολογίας σχεδιάζει να αξιοποιήσει εμπορικά ένα ένζυμο για το οποίο υποστηρίζει ότι θα επιτρέψει την παραγωγή βιοαιθανόλης από γεωργικά απόβλητα σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές. Το κατοχυρωμένο ένζυμο, με την ονομασία Cellic CΤec2, διασπά την κυτταρίνη των φυτικών κυττάρων σε απλά σάκχαρα, τα οποία στη συνέχεια μπορούν να υποστούν ζύμωση με συμβατικές διαδικασίες για την παραγωγή οινοπνεύματος. Το παραγόμενο βιοκαύσιμο εκτιμάται ότι θα κοστίζει γύρω στα 0,37 ανά λίτρο, ποσό συγκρίσιμο με τις τιμές της βενζίνης και της συμβατικής αιθανόλης, αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Σύμφωνα με την εταιρεία Novozymes που ανέπτυξε το ένζυμο, η τιμή θα μπορούσε να μειωθεί περαιτέρω και να επιτρέψει τελικά τη δημιουργία μιας νέας βιομηχανίας που θα δημιουργήσει έως και 1,2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ έως το 2022. Έπειτα από δέκα χρόνια ερευνών, η Novozymes ελπίζει τώρα ότι η παραγωγή αιθανόλης από κυτταρίνη σε μεγάλη κλίμακα θα ξεκινήσει το 2011. Μετά την ανακοίνωση της εταιρείας, η τιμή της μετοχής της στο χρηματιστήριο της Δανίας ανέβηκε κατά 4,8% στις 567 κορώνες (76,2 ευρώ). Ως πρώτη ύλη στην παραγωγή θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν πριονίδια, άχυρο ή στελέχη καλαμποκιών, μεταξύ άλλων. Newsroom ΔΟΛ

Θερμά θαλάσσια ρεύματα διαβρώνουν τον φλοιό των πάγων της Γροιλανδίας

Ο φλοιός των πάγων της Γροιλανδίας διαβρώνεται από τα θερμά θαλάσσια ρεύματα που ρέουν μέσω των φιόρδ και προκαλούν την τήξη των παράκτιων παγετώνων κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, σύμφωνα με δύο έρευνες, οι οποίες δημοσιεύονται την Κυριακή στην επιθεώρηση Nature Geoscience.

Η τήξη των πάγων της Γροιλανδίας συμβάλλει σε αυξανόμενο βαθμό στην γενική άνοδο του επιπέδου των θαλασσών, η οποία από το 1,8 μιλιμέτρ ετησίως στη δεκαετία του '60 ξεπέρασε στα 3 μιλιμέτρ ετησίως σήμερα.

Εάν οι πάγοι της Γροιλανδίας έλιωναν ολοκληρωτικά, το επίπεδο των θαλασσών θα ανέβαινε κατά μέσο όρο κατά επτά μέτρα, «καταπίνοντας» τις περισσότερες παράκτιες πόλεις του πλανήτη.

Η επιτάχυνση της τήξης των πάγων της Γροιλανδίας και τα αίτιά της αποτελούν αντικείμενο συζήτησης. Ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν ότι προκαλείται απευθείας από την αύξηση της ατμοσφαιρικής θερμοκρασίας, που είναι περισσότερο έντονη στο Μεγάλο Βορρά σε σχέση με άλλες περιοχές του πλανήτη.

Ωστόσο η αύξηση της μετακίνησης των πάγων με κατεύθυνση τη θάλασσα είναι υπερβολικά γρήγορη για να οφείλεται μόνο στην τήξη του φλοιού.

Για την καλύτερη κατανόηση του φαινομένου, μια ομάδα του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Woods Hole της Μασαχουσέτης μέτρησε τη θερμοκρασία των νερών στο φιόρδ του Σέρμιλικ, που ενώνει τον παγετώνα Χελχάιμ της ανατολικής Γροιλανδίας με τον ωκεανό.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν την ύπαρξη θαλάσσιου ρεύματος που διεισδύει στο φιόρδ, με θερμοκρασίας 3 - 4 βαθμών Κελσίου, αρκετά θερμού για να διαβρώσει τη βάση των παγετώνων και να επιταχύνει την πορεία τους προς τη θάλασσα.

Τα όργανα, τα οποία τοποθέτησε η ομάδα στο φιόρδ έδειξαν ότι οι άνεμοι που πνέουν στις ακτές διαδραματίζουν μεγάλο ρόλο στην άφιξη των θερμών θαλάσσιων ρευμάτων.

Σε άλλη έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε επί τεσσάρων παγετώνων στη δυτική πλευρά της Γροιλανδίας ο Ερικ Ρινιό του Jet Propulsion Laboratory της Καλιφόρνιας και οι συνεργάτες του απέδειξαν επίσης ότι «τα ύδατα του ωκεανού ευθύνονται σε σημαντικό βαθμό για την τήξη του φλοιού των παγετώνων, που διαλύεται δημιουργώντας παγόβουνα».

Κατά τη διάρκεια του θέρους, ανάλογα με την περιοχή, το 20% έως το 80% της τήξης των πάγων οφείλεται στα θαλάσσια ρεύματα, εκτιμά η ομάδα.

Πηγές: ΑΠΕ - ΜΠΕ Γαλλ. Πρακτορείο

Ένα μυστήριο γεννιέται - Υπό αμφισβήτηση η κρατούσα άποψη για τη στάθμη των θαλασσών

Καθώς ο πάγος κάλυπτε σταδιακά τον πλανήτη, η στάθμη θα έπρεπε να υποχωρεί

Ουάσινγκτον
Πριν από 80.000 χρόνια, όταν η Γη βρισκόταν στην αρχή της τελευταίας περιόδου των παγετώνων, η στάθμη της Μεσογείου ανέβηκε μυστηριωδώς και έφτασε ένα μέτρο ψηλότερα από ό,τι βρίσκεται σήμερα, επιβεβαιώνει μελέτη στη Μαγιόρκα.
Η ανακάλυψη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Science, ίσως αναγκάσει τους επιστήμονες να αναθεωρήσουν τα μοντέλα τους για τις περιοδικές μεταβολές στο κλίμα της Γης.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει πέρα από κάθε αμφιβολία ότι κάθε 100.000 χρόνια η Γη εισέρχεται σε μια περίοδο των παγετώνων. Το περιοδικό αυτό φαινόμενο δεν έχει εξηγηθεί οριστικά, πιθανώς όμως οφείλεται σε περιοδικές μεταβολές του άξονα περιστροφής και της τροχιάς του πλανήτη.