Τι σκοτώνει τις δικτυωτές φώκιες της Αρκτικής;

Τον περασμένο Ιούλιο, η Υπηρεσία Διαχείρισης Άγριας Ζωής στην Αλάσκα άρχισε να δέχεται τα πρώτα τηλεφωνήματα: πολλές ντόπιες δικτυωτές φώκιες - που ονομάζονται έτσι λόγω των γκρίζων δακτυλίων τους, οι οποίοι διακόπτονται από σκουρόχρωμα στίγματα- είχαν βρεθεί νεκρές εξαιτίας μιας μυστηριώδους ασθένειας με μοναδικό εμφανές σύμπτωμα τις πληγές που άφηνε πάνω στα ζώα.

Έκτοτε το πρόβλημα έχει επιδεινωθεί και οι βιολόγοι... σηκώνουν τα χέρια ψηλά, εκφράζοντας την έντονη ανησυχία τους, καθώς το συγκεκριμένο είδος διαδραματίζει νευραλγικής σημασίας ρόλο στην ήδη ευάλωτη τροφική αλυσίδα της Αρκτικής. Δείγματα από άρρωστες φώκιες έχουν σταλεί σε εργαστήρια ανά τις Ηνωμένες Πολιτείες, όμως μέχρι στιγμής δεν έχουν δοθεί απαντήσεις στο τι προκαλεί τη νόσο, πώς μεταδίδεται και εάν πλήττει αποκλειστικά τις δικτυωτές φώκιες.

Παραμονές της έναρξης της κυνηγετικής περιόδου, εκφράζονται φόβοι και για τη δημόσια υγεία. Πολλοί κάτοικοι της περιφέρειας Μπάροου, όπου εντοπίστηκαν τα άρρωστα ζώα, διερωτώνται εάν η κατανάλωση της δικτυωτής φώκιας –που ο πληθυσμός της στην Αλάσκα υπολογίζεται σε εκατοντάδες χιλιάδες μέλη- είναι ασφαλής.

«Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο σκοτάδι», παραδέχεται ο Μπρους Γουντς, εκπρόσωπος της αμερικανικής Υπηρεσίας Αλιείας και ’γριας Ζωής, ο οποίος προσθέτει ότι αντίστοιχες πληγές έχουν παρατηρηθεί το τελευταίο διάστημα και σε θαλάσσιους ίππους, χωρίς να μπορεί κανείς με βεβαιότητα να συνδέσει τις δύο περιπτώσεις.

Κατά το βιολόγο Τζέισον Χέρεμαν, ο οποίος πιστεύει ότι πρόκειται για ιό και όχι για βακτήριο,, την αντιμετώπιση του προβλήματος καθιστά ακόμη πιο δύσκολη το γεγονός ότι οι φώκιες ζουν σε πολύ απόμακρες τοποθεσίες. «Οι φώκιες που εντοπίζονται νεκρές συλλέγονται με σκοπό τη λήψη δειγμάτων», διευκρινίζει. «Τις φώκιες που είναι άρρωστες, αλλά ζωντανές, τις αφήνουμε να αναρρώσουν από μόνες τους».

Οι φώκιες περνούν τον περισσότερο χρόνο τους στη θάλασσα ή πάνω σε κομμάτια πάγου, που επιπλέουν. Η μυστηριώδης ασθένεια ωστόσο, αλλάζει τη συμπεριφορά των ζώων που «χτυπά», καθώς απαντώνται σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό στη στεριά, όπου περιφέρονται αδύναμα και με τις χαρακτηριστικές πληγές που τους προκαλεί η νόσος.

Ο Εθνικός Ωκεανογραφικός και Ατμοσφαιρικός Οργανισμός των ΗΠΑ έχει προτείνει την ένταξη της δικτυωτής φώκιας, της γενιοφόρου φώκιας και των θαλάσσιων ίππων του Ειρηνικού στα απειλούμενα είδη. Τα εν λόγω ζώα εξαρτώνται από τους πάγους της Αρκτικής και οι συνέπειες από το λιώσιμό τους, τα τελευταία χρόνια, είναι ήδη εμφανείς στους πληθυσμούς τους.

Ναυτεμπορική